Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου κατατάσσεται 2η στην ιεραρχία των 20 Αγιορείτικων μονών. Βρίσκεται στη μέση της βορειανατολικής πλευράς της Αθωνικής χερσονήσου, στο ανατολικό τμήμα ενός μεγάλου όρμου, που παλιά ονομαζόταν Λιμήν του Κλήμεντος.

Χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 10ου αιώνα, πάνω στα ερείπια παλαιότερης Μονής, από τους μαθητές του Αγίου Αθανασίου Αντώνιο, Αθανάσιο, και Νικόλαο.

Ονομασία

Το βασικό όνομα της Μονής Βατοπαιδίου ή Βατοπεδίου έχει διπλή ετυμολογία και αντιστοίχως διπλή ορθογραφία.

Η πρώτη, σύμφωνα με την παράδοση, συνδέεται με τη διάσωση του Αρκαδίου, γιου του αυτοκράτορα Θεοδοσίου. Το πλοίο στο οποίο επέβαινε ο Αρκάδιος ταξιδεύοντας από την Κωνσταντινούπολη για τη Ρώμη, όταν ήταν παιδί, ναυάγησε πλησίον της ακτής του Άθωνα. Ο Αρκάδιος σώθηκε με θαύμα της Παναγίας. Βρέθηκε κάτω από μια βάτο εκεί που σήμερα είναι κτισμένο το Μοναστήρι (βάτος + παιδί = Βατοπαίδι).

Η δεύτερη, Βατοπέδι, προέρχεται από την παρουσία πλούσιας βλάστησης και βάτων γύρω από τη μονή, που υπάρχει ακόμα και σήμερα.

Ιστορία και Αρχιτεκτονική

Τα πρώτα κτίρια της Ιεράς Μονής Βαταπαιδίου οικοδομήθηκαν με την βοήθεια του αυτοκράτορα Μανουήλ Α’ Κομνηνού (1143-1180) ενώ στο τέλος του αιώνα με τη βοήθεια των μοναχών Σάββα και Συμεών, ιδρυτές της Μονής Χελανδαρίου, οικοδομήθηκαν και άλλα κτίρια και οχυρώσεις.

Το μοναστικό συγκρότημα της Μονής περικλείεται από υψηλό τείχος και κτίρια οργανωμένα σε σχήμα τριγώνου. Μέσα στην αυλή της μονής, η οποία είναι όλη πλακόστρωτη, βρίσκεται το Καθολικό της Μονής που είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και τιμάται την 25η Μαρτίου εκάστου έτους. Κάτω από την οροφή του πύργου του Καθολικού, στην εξωτερική πλευρά, υπάρχει ρολόι και δίπλα του μια ανδρική φιγούρα, που χτυπά την καμπάνα μ’ ένα σφυρί δηλώνοντας τις ώρες.

Απέναντι από το Καθολικό βρίσκεται η Τράπεζα σε σχήμα σταυρού και τοιχογραφίες του 1786. Δίπλα στο Καθολικό υπάρχει η Φιάλη του Αγιασμού που ανακατασκευάστηκε το 1810. Επίσης, υπάρχουν πολλά παρεκκλήσια με κυριότερο αυτό της Τιμίας Ζώνης.

Σημαντικό είναι να αναφερθεί, πως στη Μονή εγκαταβίωσαν περισσότεροι από 40 Άγιοι της Εκκλησίας, μεταξύ των οποίων ο μέγιστος Θεολόγος της Ορθόδοξης Εκκλησίας Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (14ος αι.) και ο φωτιστής του Ρωσικού λαού Άγιος Μάξιμος ο Γραικός (16ος αι.).

Η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου ίδρυσε σχολεία, την Αθωνιάδα Ακαδημία, το Βατοπαιδινό σχολείο στη Λάρνακα, ενίσχυσε τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνστανούπολη και βοήθησε και άλλα σχολεία.

Άξια Ενδιαφέροντος

Στην πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται πάνω από 40.000 σπάνια έντυπα βιβλία, κώδικες, 600 εκ των οποίων σε περγαμηνή και 2.000 χειρόγραφα. Μεταξύ των χειρόγραφων διακρίνεται το αρχαιότερο και μοναδικό αντίγραφο της Γεωγραφίας του Κλαυδίου Πτολεμαίου (11ου αι.). Επίσης στην Μονή ανήκουν και μερικοί από τους παλαιότερους και πολυτιμότερους χάρτες που υπάρχουν.

Στο σκευοφυλάκιο της Μονής διασώζονται εξαιρετικά πολύτιμα κειμήλια. Μέγα θησαύρισμα της Μονής αποτελεί η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου, στην οποία αποδίδονται πολλά θαύματα. Άλλα εξίσου πολύτιμα κειμήλια της μονής είναι τεμάχια του Τίμιου Σταυρού και το λείψανο του Αγίου Ευδοκίμου του Βατοπαιδινού.

Διατηρούνται επίσης εικόνες της Παναγίας, όπως της Βηματάρισσας, Της Αντιφωνήτριας, της Παραμυθίας, της Παντάνασσας, της Ελαιοβρύτισσας, της Πυροβοληθείσας, της Θεοδώρσκαγιας και της Εσφαγμένης.

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα σε πάνω από 160 άτομα.

Στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου ανήκουν οι Ιερές Σκήτες του Αγίου Δημητρίου και η Κοινοβιακή Σκήτη του Αγίου Ανδρέα που κάποτε κατοικούνταν από χιλιάδες Ρώσους μοναχούς, ενώ σήμερα κατοικείται από 20 περίπου Έλληνες μοναχούς.

Τέλος, η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου έχει έντεκα Ιερά Καθίσματα στην ευρύτερη περιοχή της.

Για να συμπληρώσετε την Αίτηση Φιλοξενίας πατήστε εδώ!